| Nasza Woda smakowitość |
| GOSPODARKA KANALIZACYJNO-ŚCIEKOWA - Gazeta Prawna 23 lipca 08 (nr 143) System zaopatrzenia w wodę mieszkańców gmin Budowę w gminie urządzeń służących do zaopatrzenia mieszkańców w wodę - systemów kanalizacyjnych - należy realizować jednocześnie z rozwiązaniem kwestii odprowadzania ścieków - oczyszczalni ścieków. W miejscach, gdzie budowa systemów kanalizacyjnych może stanowić zagrożenie dla środowiska naturalnego lub wymaga nadmiernych kosztów, przepisy nakazują stosowanie systemów indywidualnych lub rozwiązań zapewniających ochronę środowiska. Zadanie gminy Zgodnie z ustawą o samorządzie terytorialnym sprawa budowy wodociągów i zaopatrzenia mieszkańców w wodę, a także kwestia kanalizacji oraz usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, należą do zadań własnych gminy. Od tego, w jaki sposób gmina zarządza na swoim terenie gospodarką wodno-ściekową, może w poważnym stopniu zależy stan zanieczyszczenia wód. W Polsce gminy zazwyczaj traktują oba działania oddzielnie - budują lokalne sieci wodociągowe i tym samym rozwiązują problem zaopatrzenia w wodę, ale jednocześnie nie rozwiązują problemu odprowadzania i unieszkodliwiania ścieków. Sytuacja taka może w skrajnym przypadku doprowadzić do zanieczyszczenia wód w stopniu uniemożliwiającym korzystanie z dotychczasowych jej ujęć, co w konsekwencji oznacza konieczność czerpania i transportowania wody z odleglejszych źródeł. W ramach uprawnień do prowadzenia działalności gospodarczej w sferze użyteczności publicznej władze gminy mogą podjąć decyzje o usprawnieniu (z punktu widzenia zagrożeń dla czystości wód) dotychczasowego systemu zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. Mogą więc samodzielnie, bądź wspólnie z innymi gminami, a nawet z partnerami prywatnymi rozpocząć np. budowę lub modernizację sieci kanalizacyjnej czy oczyszczalni ścieków. Dla realizacji tego rodzaju przedsięwzięć mogą tworzyć spółki wodne. Zasady tworzenia i funkcjonowania spółek wodnych regulują art. 164-184 ustawy z 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz.U. z 2005 r. nr 239, poz. 2019 ze zm.). W gminach wiejskich Na terenach wiejskich poważnym zagrożeniem dla czystości wód może być odprowadzanie ścieków nienależycie oczyszczonych z gospodarstw domowych i z gospodarstw rolnych. Zgodnie z prawem wodnym właściciel gruntu może korzystać z wody stanowiącej jego własność oraz z wody podziemnej znajdującej się w jego gruncie bez pozwolenia wodnoprawnego, zwłaszcza gdy celem jest zaspokojenie potrzeb własnych i gospodarstwa domowego oraz potrzeb indywidualnego gospodarstwa rolnego. Jednak art. 41 wspomnianej ustawy stanowi, że ścieki wprowadzane do wód lub do ziemi w ramach zwykłego albo szczególnego korzystania z wód, oczyszczone w stopniu wymaganym przepisami ustawy, nie mogą zawierać: - odpadów oraz zanieczyszczeń pływających, - dwuchloro - dwufenylo - trójchloroetanu (DDT), - wielopierścieniowych chlorowanych dwufenyli (PCB), - wielopierścieniowych chlorowanych trójfenyli (PCT), - chorobotwórczych drobnoustrojów pochodzących z obiektów, w których leczeni są chorzy na choroby zakaźne. Tenże sam przepis stanowi ponadto, że ścieki nie mogą powodować w tych wodach: - zmian w naturalnej, charakterystycznej dla nich biocenozie, - zmian naturalnej mętności, barwy, zapachu, - zmian w formowaniu się osadów lub piany. Zabronione jest rozcieńczanie ścieków wodą w celu uzyskania osiągnięcia zgodności ich stanu z wymaganiami prawa. Wprowadzający ścieki do wód lub do ziemi muszą zapewnić ochronę wód przed zanieczyszczeniem, w szczególności przez budowę i eksploatację urządzeń służących tej ochronie, a tam, gdzie jest to celowe, powtórne wykorzystanie oczyszczonych ścieków. Wybór miejsca i sposobu wykorzystania albo usuwania ścieków powinien minimalizować negatywne oddziaływania na środowisko. Obiekty budowlane, których wykorzystanie jest związane z wprowadzaniem ścieków do wód lub do ziemi, nie mogą zostać oddane do użytku, jeżeli wpierw nie zostały spełnione wymagania związane z właściwym odprowadzaniem ścieków. Plany zagospodarowania Istotne znaczenie dla ochrony środowiska i ochrony wód ma prowadzona przez gminę polityka zagospodarowania przestrzennego. Chodzi tu o uchwalane przez radę gminy studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Z punktu widzenia ochrony wód przed zanieczyszczeniem ważne jest, by to studium określało m.in. kierunki rozwoju infrastruktury technicznej, w tym obszary, na których mają być stosowane indywidualne i grupowe systemy oczyszczania ścieków. Nie sposób w sposób rzetelny określić priorytetów rozwoju infrastruktury bez uprzedniego przeprowadzenia wstępnych studiów dotyczących m.in. takich kwestii, jak m.in.: - bilans lokalnych zasobów wodnych, - przepuszczalność gruntów. Kwestie dotyczące gospodarki wodnej należy szczegółowo rozpoznać, zanim przystąpi się do tworzenia założeń takiego planu. Pobieżne potraktowanie tych problemów może w konsekwencji przynieść przyjęcie szkodliwych z punktu widzenia ochrony wód rozwiązań planistycznych, np. niedokładne zbadanie przepuszczalności gruntu może spowodować przeznaczenie go pod wysypisko terenów; tymczasem grunty przepuszczalne nie powinny być na ten cel przeznaczane (lokalizacja na nich wysypiska może grozić zanieczyszczeniem wód podziemnych bądź też pociągać za sobą konieczność poniesienia wyższych nakładów na dodatkowe zabezpieczenia, które w przypadku lokalizacji wysypiska na innym terenie nie byłyby w ogóle potrzebne). Istotne z punktu widzenia ochrony wód przed zanieczyszczeniami (zwłaszcza tzw. zanieczyszczeniami powierzchniowymi, tj. spływami z pól i z gospodarstw rolnych) może być przeznaczenie w planie zagospodarowania przestrzennego jako terenów pod zalesienia gruntów leżących nad ciekami wodnymi oraz przewidywanie zalesień śródpolnych. Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym nakazuje uwzględniać w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego postanowień zawartych w przepisów szczególnych. Ich przykładem są ustalenia dotyczące ochrony wód, które powinny być uwzględnione w planie. Gospodarka wodna Władze gminy mogą podjąć uchwałę o przeznaczeniu części środków pochodzących z gminnego funduszu ochrony środowiska na refinansowanie nakładów na budowę lub modernizację przydomowych oczyszczalni ścieków i w ten sposób zachęcić mieszkańców do samodzielnego podejmowania przedsięwzięć w tym zakresie. Możliwość takich działań dotyczy zwłaszcza gmin wiejskich o rozproszonej zabudowie, gdzie brak jest możliwości podłączenia wszystkich budynków do sieci kanalizacyjnej i do zbiorczej oczyszczalni. Zasady refinansowania tego rodzaju inwestycji, w tym w szczególności metod modernizacji, której koszty podlegać będą częściowemu refinansowaniu z budżetu gminy, powinny być określone uchwałą rady gminy. Poszukując środków finansowych na realizację inwestycji związanych z gospodarką wodno-ściekową można przeprowadzić lokalne referendum, w którym mieszkańcy mogliby wyrazić zgodę na samoopodatkowanie się na ten cel. PRZYKŁAD ROZBUDOWA KANALIZACJI Jeszcze w grudnia 2005 r. Komisja Europejska podjęła decyzję o dofinansowaniu projektu rozbudowy kanalizacji wodnej i ściekowej Wołomina i Kobyłki. Celem było dostosowanie jej funkcjonowania do europejskich norm ochrony środowiska. Oszacowano całkowity koszt projektu na 35,271 mln euro i przyznano z Funduszu Spójności dotację w wysokości 27,599 mln euro, czyli ponad 80 proc. jego wartości. Na początku lipca tego roku władze Kobyłki i Wołomina oszacowały, że wskutek wzrostu cen usług inżynierskich i budowlanych oraz umacniania się polskiej waluty wkład samorządu w realizację projektu wzrośnie z planowanych w 2005 roku 19 proc. do około 50 proc. Oznacza to m.in. konieczność rezygnacji z kilku innych inwestycji gminnych po to, aby zakończyć projekt kanalizacyjno-ściekowy. KRZYSZTOF POLAK krzysztof.polak@infor.pl PODSTAWA PRAWNA - Ustawy z 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz.U. z 2005 r. nr 239, poz. 2019 ze zm.). |