| Nasze domy czyli porady kąpinaików |
| W dzisiejszej Gazecie Prawnej ukazał się artykuł, może już nie dla tych którzy mieszkają w Kąpinie, ale na pewno ciekawy dla tych, którzy myślą o budowie tu swojego domu. Jakich procedur trzeba dopełnić po uzyskaniu pozwolenia na budowę Do prac budowlanych inwestor może przystąpić dopiero po upływie siedmiu dni od zawiadomienia nadzoru budowlanego o terminie rozpoczęcia prac. Inwestor musi też wyznaczyć kierownika robót budowlanych, zapewnić bezpieczeństwo na budowie oraz odbiór robót. Pozwolenie na budowę rozpoczyna cały proces budowlany, ale nie wystarczy, by ekipa budowlana mogła przystąpić do prac. Aby budowa była zgodna z prawem i nie stanowiła samowoli budowlanej, inwestor już na początku procesu inwestycyjnego musi dopełnić wielu procedur. Także w toku budowy przestrzeganie przepisów prawa budowlanego jest niezbędne, gdyż ich złamanie może doprowadzić do wstrzymania robót budowlanych przez inspektora nadzoru. Inwestor, który wybuduje obiekt niezgodnie z prawem, może mieć także trudności z uzyskaniem pozwolenia na użytkowanie budynku. Rozpoczęcie prac Przed rozpoczęciem prac budowlanych, na które jest wymagane pozwolenie na budowę, inwestor ma obowiązek zawiadomić powiatowego inspektora nadzoru budowlanego oraz projektanta sprawującego nadzór nad zgodnością realizacji budowy z projektem o terminie rozpoczęcia tych prac. Powinno to nastąpić co najmniej na siedem dni przed rozpoczęciem budowy. Jednocześnie składając takie zawiadomienie, inwestor powinien dołączyć do niego: ● oświadczenie kierownika budowy (robót), stwierdzające sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz przyjęcie obowiązku kierowania budową (robotami budowlanymi), a także zaświadczenie o możliwości wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie i wpisie na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, ● w przypadku ustanowienia nadzoru inwestorskiego – oświadczenie inspektora nadzoru inwestorskiego, stwierdzające przyjęcie obowiązku pełnienia nadzoru inwestorskiego nad danymi robotami budowlanymi, a także zaświadczenie o możliwości wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie i wpisie na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, ● informację zawierającą dane zamieszczone w ogłoszeniu o bezpieczeństwie pracy i ochronie zdrowia (ogłoszenie takie musi umieścić na budowie kierownik, jeśli ma ona trwać dłużej niż 30 dni roboczych przy jednoczesnym zatrudnieniu co najmniej 20 pracowników albo na której planowany zakres robót przekracza 500 osobodni). Inwestor musi pamiętać, że rozpoczęcie budowy następuje nie z chwilą rozpoczęcia czynności bezpośrednio związanych z budową, jak np. wylanie fundamentów, ale już z chwilą podjęcia prac przygotowawczych na terenie budowy. Do prac tych zalicza się wytyczenie geodezyjne obiektu w terenie, wykonanie niwelacji terenu, zagospodarowanie terenu budowy wraz z budową tymczasowych obiektów oraz wykonanie przyłączy do sieci infrastruktury technicznej na potrzeby budowy. Prace przygotowawcze mogą być wykonywane tylko na terenie objętym pozwoleniem na budowę lub zgłoszeniem. Jeśli jednak do wykonania prac przygotowawczych jest niezbędne wejście do sąsiedniego budynku, lokalu lub na teren sąsiedniej nieruchomości, inwestor jest obowiązany przed rozpoczęciem robót uzyskać zgodę właściciela sąsiedniej nieruchomości, budynku lub lokalu (najemcy) na wejście oraz uzgodnić z nim przewidywany sposób, zakres i terminy. Także do prac przygotowawczych można przystąpić dopiero po upływie siedmiu dni od dokonania zawiadomienia o terminie rozpoczęcia prac budowlanych. Jeżeli inwestor przystąpi do nich wcześniej – dopuści się przestępstwa budowlanego, za które może być ukarany karą grzywny. Kara wynosi od 10 do 360 stawek dziennych, a wysokość jednej stawki dziennej – od 10 zł nawet do 2 tys. zł. Najsurowsza kara może więc wynieść aż 720 tys. zł. Ustanowienie kierownika Inwestor ma obowiązek zapewnić objęcie kierownictwa budowy oraz nadzór nad robotami przez osobę posiadającą uprawnienia budowlane w odpowiedniej specjalności. W razie potrzeby jest również zobowiązany powołać jednego bądź nawet kilku kierowników robót budowlanych. Jest to obligatoryjne przy prowadzeniu robót budowlanych, do kierowania którymi wymagane jest przygotowanie zawodowe w specjalności techniczno-budowlanej innej niż ta, którą ma kierownik budowy. Jeżeli w trakcie prac budowlanych doszłoby do zmiany kierownika budowy lub robót, inspektora nadzoru inwestorskiego lub projektanta sprawującego nadzór autorski, to inwestor powinien niezwłocznie poinformować organ administracji, czyli powiatowego inspektora nadzoru budowlanego, o takiej zmianie, podając, od kiedy nastąpiła zmiana. Do swojego zawiadomienia inwestor powinien dołączyć oświadczenia nowego kierownika budowy lub robót, inspektora nadzoru inwestorskiego lub projektanta sprawującego nadzór autorski o tym, że przyjmują oni swoje obowiązki. Jeśli dla danej inwestycji nie jest wymagane ustanowienie kierownika budowy (np. gdy budowa wymaga tylko zgłoszenia), inwestor jest obowiązany przez okres wykonywania robót budowlanych przechowywać dokumenty stanowiące podstawę ich wykonania, a także oświadczenie dotyczące wyrobów budowlanych jednostkowo zastosowanych w obiekcie budowlanym oraz udostępniać te dokumenty przedstawicielom uprawnionych organów. Dokonanie właściwego wyboru kierownika budowy jest niezwykle istotne dla właściwego przebiegu procesu budowlanego. To właśnie on organizuje de facto cały proces wykonywania robót budowlanych aż do odbioru końcowego i oddania obiektu do użytkowania. Inwestor nie może jednak ograniczyć się do ustanowienia kierownika budowy. W celu umożliwienia mu wykonywania jego zadań inwestor ma także obowiązek dostarczenia wykonawcy projektu budowlanego, tak aby mógł on wykonać budowę zgodnie z jego zapisami. Bezpieczeństwo pracy Do obowiązków inwestora należy także opracowanie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowie. To on bowiem odpowiada za całą inwestycję i bezpieczeństwo ludzi biorących udział w jej realizacji. Inwestor jest bowiem głównym organizatorem procesu budowlanego. Plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowie musi być sporządzony, jeżeli w trakcie budowy możliwe jest zaistnienie przynajmniej jednego z niebezpieczeństw wyliczonych enumeratywnie w art. 21a ust. 2 ustawy – Prawo budowlane: ● zagrożenie przysypaniem ziemią lub upadkiem z wysokości, ● zagrożenie substancjami chemicznymi lub biologicznymi, ● działanie promieniowania jonizującego, ● prowadzenie prac blisko linii wysokiego napięcia lub czynnych linii komunikacyjnych, ● zagrożenie utonięciem pracownika, ● prowadzenie prac w studniach, pod ziemią i w tunelach, ● prowadzenie prac wymagających użycia materiałów wybuchowych, ● praca przy montażu i demontażu ciężkich elementów prefabrykowanych, ● wykonywanie prac przez osoby kierujące pojazdami zasilanymi z linii napowietrznych, ● wykonywanie prac w kesonach, z atmosferą wytwarzaną ze sprężonego powietrza. Bez względu na te zagrożenia plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia na budowie musi być sporządzony również wtedy, gdy przewidywane roboty budowlane mają trwać dłużej niż 30 dni roboczych i jednocześnie będzie przy nich zatrudnionych co najmniej 20 pracowników lub gdy pracochłonność planowanych robót będzie przekraczać 500 osobodni. Podmiotem bezpośrednio zobowiązanym do sporządzenia planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia jest kierownik budowy. Inwestor z kolei ma za zadanie zapewnić jego sporządzenie. W pierwszej kolejności inwestor musi jednak dopilnować, aby projektant wykonał swój obowiązek i sporządził informację dotyczącą bezpieczeństwa i ochrony zdrowia ze względu na specyfikę projektowanego obiektu budowlanego. Następnym krokiem jest dopilnowanie, aby kierownik budowy sporządził plan bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. W związku z tym inwestor, informując właściwy organ o planowanym terminie rozpoczęcia robót budowlanych, jest zobowiązany dołączyć pisemne oświadczenie kierownika budowy o sporządzeniu planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia. Jeżeli inwestor nie dopełni tego obowiązku, może zostać ukarany grzywną, gdyż to on jest zobowiązany do zapewnienia sporządzenia wspomnianego planu. Sporządzenie planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia nie jest oczywiście wystarczające do zapewnienia ochrony osób przebywających na terenie budowy. Inwestor jest więc zobowiązany do przestrzegania wszystkich zasad dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. Dziennik budowy Podczas prowadzenia robót budowlanych obowiązkowe jest posiadanie dziennika budowy. Inwestor może go pobrać w inspektoracie nadzoru budowlanego, po złożeniu zawiadomienia o planowanym terminie rozpoczęcia robót budowlanych. Może być on jednak wydany dopiero po uprawomocnieniu się pozwolenia na budowę. Niedopuszczalne jest prowadzenie robót budowlanych bez ważnego dziennika budowy. Dziennik budowy stanowi urzędowy dokument przebiegu robót budowlanych oraz zdarzeń i okoliczności zachodzących w toku wykonywania robót. To zeszyt formatu A4, którego strony są ponumerowane, w celu dokonywania wpisów chronologicznie. Strony w dzienniku budowy są ponadto podwójne, co umożliwia tworzenie kopii. Poszczególne strony dziennika są opatrzone pieczęcią organu wydającego ten dokument. Na stronie tytułowej dziennika powinny znajdować się dane dotyczące jego numeru (nadawany jest on przez organ wydający), daty wydania, liczby stron, personaliów inwestora, budowy (adres i rodzaj budowy) oraz numeru i daty wydania pozwolenia na budowę. Ponadto przed rozpoczęciem robót budowlanych należy dokonać w dzienniku budowy wpisu osób, którym zostało powierzone kierownictwo, nadzór i kontrola techniczna robót budowlanych. Osoby te są obowiązane potwierdzić podpisem przyjęcie powierzonych im funkcji. Do dokonywania wpisów w dzienniku budowy są upoważnieni: inwestor i inspektorzy nadzoru inwestorskiego, projektanci, kierownik budowy i kierownicy robót budowlanych, osoby wykonujące czynności geodezyjne na terenie budowy, pracownicy organów nadzoru budowlanego i innych organów uprawnionych do kontroli przestrzegania przepisów na budowie – w ramach dokonywanych czynności kontrolnych. Za prawidłowe prowadzenie dziennika budowy, za jego stan i właściwe przechowywanie jest odpowiedzialny kierownik budowy. Za rozpoczęcie robót budowlanych bez ważnego dziennika budowy inwestor może zostać ukarany karą grzywny. Tablica informacyjna Karą grzywny może zostać też ukarany inwestor i kierownik budowy, jeżeli będą oni prowadzili prace budowlane bez umieszczenia w widocznym miejscu, tzn. od strony drogi publicznej lub dojazdu do takiej drogi, na wysokości umożliwiającej jej odczytanie, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia, a także odpowiednie zabezpieczenie terenu budowy. Tablica informacyjna powinna zawierać: ● określenie rodzaju robót budowlanych oraz adres prowadzenia tych robót, ● numer pozwolenia na budowę oraz nazwę, adres i numer telefonu właściwego organu nadzoru budowlanego, ● imię i nazwisko lub nazwę (firmę), adres oraz numer telefonu inwestora, ● imię i nazwisko lub nazwę (firmę), adres i numer telefonu wykonawcy lub wykonawców robót budowlanych, ● imiona, nazwiska, adresy i numery telefonów: kierownika budowy, kierowników robót, inspektora nadzoru inwestorskiego oraz projektantów, ● numery telefonów alarmowych policji, straży pożarnej i pogotowia, ● numer telefonu okręgowego inspektora pracy. Tablica informacyjna powinna mieć kształt prostokąta o wymiarach 90 cm x 70 cm. Napisy na tablicy informacyjnej powinny być wykonane w sposób czytelny i trwały, na sztywnej płycie koloru żółtego, literami i cyframi koloru czarnego, o wysokości co najmniej 4 cm. Przebieg budowy Inwestor odpowiedzialny jest za pilnowanie, aby roboty budowlanego zostały wykonane zgodnie z projektem, przepisami techniczno-budowlanymi i zasadami wiedzy technicznej. Do przepisów techniczno-budowlanych zalicza się warunki techniczne, jakim powinny odpowiadać obiekty budowlane oraz warunki techniczne użytkowania obiektów budowlanych. Naruszenie tego obowiązku może prowadzić do wstrzymania robót przez właściwy organ na podstawie art. 50 ust. 1 pkt 4 prawa budowlanego. Należy pamiętać, iż w obecnym stanie prawnym stosowanie Polskich Norm jest obowiązkowe jedynie wówczas, gdy wspomina o tym umowa. Ma to związek z Rezolucją Rady Unii Europejskiej z 28 października 1999 r. stwierdzającą, że normalizacja jest w Europie czynnością dobrowolną. Jeżeli w trakcie prac budowlanych dojdzie do odstępstw od projektu budowlanego, to obowiązkiem inwestora jest zwrócenie się do projektanta o naniesienie zmian do projektu budowlanego, jeżeli oczywiście wprowadzenie takich zmian będzie możliwe ze względu na wydaną decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu lub zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Nie wszystkie jednak zmiany muszą być wprowadzane do projektu budowlanego. Obowiązek ten dotyczy jedynie sytuacji, gdy zmiany mają charakter istotnego odstąpienia od zatwierdzonego już projektu budowlanego, czyli zmiany zewnętrznego wyglądu budynku lub jego wysokości albo powierzchni. Zmianami istotnymi nie są natomiast zmiany wewnątrz budynku. Oczywiście dokonywanie wszelkiego rodzaju zmian w trakcie robót budowlanych musi być odnotowane w dzienniku budowy. Przez cały okres wykonywania robót budowlanych inwestor jest zobowiązany do przechowywania dokumentów stanowiących podstawę ich wykonania, czyli np. decyzji o warunkach zabudowy czy pozwolenia na budowę, a także oświadczeń dotyczących wyrobów budowlanych jednostkowo zastosowanych w obiekcie budowlanym. Inwestor ma obowiązek udostępniania tych dokumentów przedstawicielom uprawnionych organów, jak np. inspektorom nadzoru budowlanego. Odbiór prac Ważnym obowiązkiem inwestora, już po przeprowadzeniu robót budowlanych, jest odbiór prac. Obowiązek ten nie jest precyzyjnie uregulowany przez prawo budowlane, jednak większość prawników stoi na stanowisku, że inwestor jest zobowiązany zapewnić odbiór robót przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych (niektórzy prawnicy dopuszczają jednak możliwość odbioru robót budowlanych bezpośrednio przez inwestora, nawet jeżeli nie posiada on odpowiednich uprawnień budowlanych). Powinny to być uprawnienia do kierowania robotami budowlanymi, gdyż odbiór końcowy ma na celu sprawdzenie zgodności wykonanych robót budowlanych z projektem, warunkami pozwolenia na budowę oraz przepisami obowiązującego prawa. Celem odbioru robót budowlanych jest sprawdzenie, czy wykonany obiekt jest zgodny z projektem budowlanym, warunkami pozwolenia na budowę oraz obowiązującymi przepisami prawnymi. Ponadto przeprowadzony odbiór powinien ujawnić ewentualne wady obiektu wraz z określeniem ich charakteru. Inwestor powinien przystąpić do odbioru po uprzednim zgłoszeniu obiektu do odbioru przez kierownika budowy, który dokonuje tego przez złożenie odpowiedniego wpisu do dziennika budowy. Inwestor powinien pamiętać także o tym, że obowiązkiem kierownika budowy jest uczestniczenie w czynnościach odbioru. Kierownik budowy może być bowiem wezwany do usunięcia wszystkich stwierdzonych wad. Obowiązkiem kierownika budowy jest także złożenie inwestorowi oświadczenia o zgodności wykonania obiektu budowlanego z projektem, warunkami pozwolenia na budowę oraz obowiązującymi przepisami prawnymi, a także oświadczenia o doprowadzeniu do należytego stanu i porządku terenu budowy oraz terenów lub budynków, z których ewentualnie korzystał. W protokole odbioru, który stanowi pokwitowanie spełnienia świadczenia i podstawę rozliczenia między stronami, powinny być wykazane wszelkie istotne informacje o stanie obiektu, w tym również ujawnione wady, z określeniem ich charakteru. Inwestor powinien zadbać także o sporządzenie szczegółowego wykazu wad, których usunięcie jest możliwe wraz z określeniem terminów ich usunięcia. Prawidłowe wykonanie protokołu odbioru jest niezwykle ważne dla skutecznego egzekwowania od wykonawcy usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. Obowiązki inwestora Obowiązkiem inwestora jest zorganizowanie procesu budowy, a w szczególności zapewnienie: ● opracowania projektu budowlanego, ● objęcia kierownictwa budowy przez kierownika budowy, ● opracowania planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, ● wykonania i odbioru robót budowlanych, ● nadzoru nad wykonywaniem robót budowlanych przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych – w przypadkach uzasadnionych wysokim stopniem skomplikowania robót budowlanych lub warunkami gruntowymi; wówczas starosta już w decyzji o pozwoleniu na budowę nakłada na inwestora obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego oraz zapewnienia nadzoru autorskiego projektanta. PODSTAWA PRAWNA ● Ustawa z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2006 r. nr 156, poz. 1118 ze zm.). ● Rozporządzenie ministra infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.U. nr 75, poz. 690 ze zm.). ● Rozporządzenie ministra infrastruktury z 26 czerwca 2002 r. w sprawie dziennika budowy, montażu i rozbiórki, tablicy informacyjnej oraz ogłoszenia zawierającego dane dotyczące bezpieczeństwa pracy i ochrony zdrowia (Dz.U. nr 108, poz. 953 ze zm.). Gazeta Prawna z 5 maja 09 (nr 86) |